(Μήπως είσαι ο τύπος μου;)
του Lucas Belvaux
Ταινία που στην αρχή εστιάζει στο πρόσωπο ενός 40χρονου και τις ερωτικές του περιπέτειες του σε μια επαρχιακή πόλη όπου έχει «εξοριστεί», αυτή ρομαντική κωμωδία στο τέλος αποκαλύπτει μια οπτική στα πρόσωπα και τις σχέσεις κάθε άλλο από ρομαντική ή κωμική.
Ο κεντρικός χαρακτήρας της ταινίας είναι ένας γοητευτικός καθηγητή φιλοσοφίας που καταφθάνει μετά από ένα χωρισμό στην Arras, μια επαρχιακή πόλη στη βόρεια Γαλλία., για να διδάξει φιλοσοφία σ’ ένα λύκειο. Γρήγορα θα γοητευθεί από μια νεαρή κομμώτρια, που είναι ανύπαντρη μητέρα, και θα αναζητήσει στη σχέση τους τις πρόσκαιρες απολαύσεις. Ωστόσο η δυναμική της σχέσης τους δεν είναι η αναμενόμενη, για τον ήρωα…
Η δραματική πλοκή περιγράφει αυτή τη συνάντηση των διαφορετικών –του καθηγητή φιλοσοφίας και της αφελούς «λαϊκής» κομμώτριας-, μια συνάντηση που τόσο ο κινηματογράφος όσο και το ελαφρύ θέατρο έχουν πολύ συχνά παρουσιάσει. Ο άνδρας αδέξιος, κλειστός, σχεδόν αδιάφορος, η γυναίκα ενστικτώδης, συναισθηματική: η αφήγηση εστιάζει στα πολλά επεισόδια και τις διακυμάνσεις της ερωτικής τους σχέσης. Όμως εδώ ο ανάλαφρος και κωμικός τόνος και το βλέμμα συμπάθειας σταδιακά θα υποχωρήσουν για να αναδείξουν μια άλλη διάσταση. Το παιχνίδι του έρωτα είναι ένα παιχνίδι εξουσίας και σ’ αυτό κερδισμένη φαίνεται ότι είναι η ηρωίδα (στο ρόλο η γοητευτική Émilie Dequenne 15 χρόνια μετά την πρώτη της ταινία τη Rosetta (1999)).
Η σκηνοθεσία ακολουθώντας τους κανόνες ενός σινεμά συμβατικού, ανεβάζει σιγά –σιγά τους αφηγηματικούς ρυθμούς και από το ανάλαφρο ηθογραφικό τόνο περνά σε μια οπτική περισσότερη φιλοσοφημένη, χωρίς όμως να αλλάζει εικόνα της ταινίας. Ο Καντ, η σύμπτωση και το μοιραίο: ό,τι υπάρχει πίσω από τα επεισόδια της αφήγησης και τους διάλογους της ταινίας είναι καθαρή φιλοσοφία με τον ίδιο τρόπο που υπήρχε αυτή στις ταινίες του Ρομέρ.
Στο τέλος είναι η παρουσία αυτής της νεαρής γυναίκας που έρχεται στο κέντρο και υπερκαλύπτει τα πάντα: με δυναμισμό διεκδικεί τη ζωή, αρνείται τα όποια στερεότυπα, αναζητά την έκπληξη. Αυτό μοιάζει ως ένα αληθινό δίδαγμα ζωής, κάτι τόσο σπάνιο στο σημερινό τοπίο του σινεμά.
Δημήτρης Μπάμπας
