(Η νύχτα του Σαν Λορέντσο)
των Paolo & Vittorio Taviani
Η 10η Αυγούστου, είναι η νύχτα του Σαν Λορέντσο, που πέφτουν τ’ αστέρια και οι ευχές γίνονται πραγματικότητα, σύμφωνα με την ιταλική λαϊκή παράδοση. Η ταινία ανοίγει μια τέτοια νύχτα, καθώς μια γυναίκα, η Σεσίλια αρχίζει να διηγείται στο μικρό παιδί της, μια ιστορία που συνέβη την αντίστοιχη νύχτα του Σαν Λορέντσο, πολλά χρόνια πριν, το μακρινό 1944: οι μισοί κάτοικοι ενός χωριού της Τοσκάνης, αποφασίζουν να φύγουν από τον τόπο τους, όταν μαθαίνουν ότι οι Γερμανοί σκοπεύουν να τον βομβαρδίσουν, ενώ οι υπόλοιποι επιλέγουν να κλειστούν στην εκκλησία για προστατευθούν. Παρά τις απαγορευτικές διαταγές των Ναζί, οι κάτοικοι που έχουν αποφασίσει να εγκαταλείψουν το χωριό τους, σκοπεύουν να ταξιδέψουν στην ιταλική επαρχία ώσπου να ενωθούν με τους παρτιζάνους και τους συμμάχους, που διαφαίνεται ότι θα επικρατήσουν στον πόλεμο…
Η Σεσίλια που αφηγείται το χρονικό αυτής της Οδύσσειας, την είχε ζήσει η ίδια, ως παιδί. Έτσι, η υποκειμενική μνήμη μπλέκεται με τη συλλογική, σε μια αφήγηση με τη μορφή λαϊκού παραμυθιού, όπου η πολιτική, η ιστορία, η φαντασία και η πραγματικότητα, μπλέκονται μεταξύ τους και η ταινία, «ζυμωμένη» με τον λυρισμό, την ποίηση και το βαθύτατο ουμανισμό των Ταβιάνι, αλλά και τις θαυμάσιες μελωδίες του Νικόλα Πιοβάνι, κυριολεκτικά «απογειώνεται». Η νύχτα του Σαν Λορέντσο βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα που συνέβησαν στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στο χωριό Σαν Μινιάτο, κοντά στην Πίζα, γενέθλιος τόπος των Πάολο και Βιτόριο Ταβιάνι. Ο λυρισμός, η ποίηση, η τραγωδία αλλά και το κωμικό στοιχείο, συναντούν την ιστορική πραγματικότητα και τη λαϊκή φαντασία, σε μια κινηματογραφικά περίπλοκη, βαθιά συγκινητική και σπάνιας ομορφιάς ταινία. Μια από τις σπουδαιότερες στιγμές του ευρωπαϊκού σινεμά της δεκαετίας του '80.
Με τους: Ομέρο Αντονούτι, Μαργκαρίτα Λοτζάνο, Σαμπρίνα Βανούτσι
(δ.τ.)