(Θαυμάσιος Βοκάκιος)
των Paolo & Vittorio Taviani

Έχοντας ήδη στο παρελθόν θητεύσει στους κλασικούς -Σαίξπηρ, Γκαίτε, Τολστόι- και τις μεταφορές στον κινηματογράφο, οι αδελφοί Taviani επιστρέφουν στα πάτρια εδάφη και την λογοτεχνική πρώιμη παράδοση τους: στον Βοκάκιο και το εμβληματικό του μεσαιωνικό Δεκαήμερο.
1348 στην Φλωρεντία. Η πανούκλα αφανίζει τον πληθυσμό της πόλης και μια ομάδα νέων αντιμέτωπη με τη φρίκη του θανάτου αποφασίζουν να φύγουν από την πόλη. Βρίσκουν καταφύγιο σε μια βίλα έξω από την πόλη και περνούν το χρόνο τους με παιχνίδια συναναστροφών και αφηγούμενοι ιστορίες. Η ταινία αποτελεί μια διασκευή μέρους του Δεκαήμερου, αφού συντίθεται από πέντε μόνο ιστορίες, που η κάθε μια της διαδραματίζεται σε διαφορετική πόλη: Φλωρεντία, Σαλέρνο, Μόντενα, Τσερτάλντο.
Η αρχή της αφήγηση μοιάζει σοκαριστική: ο θάνατος, εικόνες φρίκης και αποτροπιασμού. Η σύνεχεια όμως συνιστά μια αλλαγή κατεύθυνσης: η γαλήνη και αρμονία της φύσης μέσα στην οποία η ομάδα των νέων θα εγκατασταθεί. Είναι ο φόβος του θανάτου που κινητοποιεί τους ήρωες: που τους προσδιορίζει ως αφηγητές.
Οι σκηνοθέτες αποφεύγουν την έμφαση στο σεξουαλικό πόθο ή τις σαρκικές επιθυμίες που χαρακτηρίζουν άλλες πετυχημένες διασκευές του Δεκαήμερου, όπως είναι αυτή του Pasolini: καμιά “βρώμικη” πραγματικότητα εδώ. Αναπαράγοντας με πιστότητα την εποχή, τους τρόπους και τα ήθη της,εστιάζουν στα νεανικά πρόσωπα: είναι η αγνότητα των μορφών και το αμόλυντο που χαρακτηρίζουν τις όψεις και τα σώματα των νεαρών πρωταγωνιστών τους. Μια αίσθηση παρθενικότητας αναδύεται από τα νεανικά πρόσωπα και σώματα. Μπροστά σ' αυτή την αγνότητα και το αμόλυντο, που καταλαμβάνουν σχεδόν εξ απίνης τον θεατή, η πανούκλα (και τα σημάδια της) μοιάζει αφύσικη και ο θάνατος αληθινά αποτρόπαιος. Η έμφαση που δίδουν οι σκηνοθέτες στο σύνολο των νεαρών προσώπων είναι τόσο έντονη (και σ' ένα βαθμό ισοπεδωτική) που κανένα πρόσωπο δεν προκρίνεται από την ομάδα. Είναι οι χαρακτήρες στις ιστορίες, οι ήρωες τους, άνδρες και γυναίκες, που εντυπώνονται στη μνήμη του θεατή.
Άλλοτε κωμικές στους τονισμούς τους, άλλοτε δραματικές και άλλοτε τραγικές, οι ιστορίες αυτές έχουν συνήθως ένα κοινό τόπο: τον έρωτα και την αγάπη. Είναι αυτός ο έρωτας (και οι ένοχες απολαύσεις του) το αντίπαλο δέος στο ζόφο του θανάτου που περιτριγυρίζει αυτά τα νεανικά και άσπιλα από τα σημάδια του χρόνου πρόσωπα. Αλλά επίσης είναι και η αφήγηση (και οι αθώες της απολαύσεις) το άλλο εξίσου σημαντικό καταφύγιο: ένα κλειστό απομονωμένο σύμπαν όπου μέσα ο θάνατος υπάρχει μόνο στον αφηγηματικό, παραμυθητικό λόγο και ποτέ στην πραγματικότητα...

Δημήτρης Μπάμπας