του Mark Cousins
atomic.jpg

Περισσότερο προσανατολισμένο προς τους τρόμους -τους σύγχρονους Αρμαγεδδώνες- και λιγότερο προς τις ελπίδες της, το ντοκιμαντέρ αυτό συνιστά ένα χρονικό -ιδιαίτερο στη μορφή- για την ιστορικής διαδρομή της πυρηνικής -ατομικής ενέργειας.
Ο σκηνοθέτης και κριτικός Mark Cousins συνθέτει μια καταγραφή της πορείας που ακολούθησε η πυρηνικής ενέργειας από την πρώτη εκδήλωση της -της ρίψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα- μέχρι και τη τελευταία πιο ειρηνική εκδήλωση της: τον οργανισμό CERN δ Conseil Européenne pour la Recherche Nucléaire). Ενδιάμεσα εστιάζει σε ορόσημα αυτή της διαδρομή: τη ψύχωση και το κλίμα έντασης του ψυχρού πολέμου, τις πυρηνικές δοκιμές, τα πυρηνικά ατυχήματα (Chernobyl και Fukishima), το αντι-πυρηνικό κίνημα για τον αφοπλισμό, ο “πόλεμος των άστρων”. Ως κατάληξη αυτής της πορείας αναφέρονται-όχι μόνο για λόγους δημοσιογραφικής ισορροπίας- τα επιστημονικά επιτεύγματα στην ιατρικής επιστήμη: οι ακτίνες X Rays, η μαγνητική (MRI).
Ό,τι είναι ιδιαίτερο σ' αυτήν την ταινία, δεν είναι ο λόγος της, αλλά η φόρμα της: όλες οι εικόνες της είναι αποσπάσματα από ταινίες αρχείου, δηλαδή εικόνες από ταινίες μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ της εποχής, ταινίες προπαγάνδας, φιλμ της πολιτικής άμυνας -εικόνες κυρίως ασπρόμαυρες και κάποιες έγχρωμες. Εικόνες υποβλητικές, γοητευτικές, τρομακτικές -οι εικόνες της καταστροφής- αναμειγνύονται και αναδεύονται με άλλες, πιο απλές: εικόνες που στην εποχή τους αφηγούνται τα της πυρηνικής ενέργειας. Εδώ ο σκηνοθέτης, ως ένας άλλος DJ, δημιουργεί ένα remix εικόνων: όλη η ουσία βρίσκεται στη έρευνα για την ανεύρεση των εικόνων που θα χρησιμοποιηθούν, την οργάνωση του υλικού και τέλος την ανάμειξη τους σε μια νέα φόρμα. Και όπως είναι αναμενόμενο, η μουσική που συνοδεύει τις εικόνες -από το συγκρότημα Mogwai- επιβάλλει ένα ρυθμό, δημιουργεί μια ατμόσφαιρα και μια αίσθηση ονειρική: ό,τι βλέπουμε είναι κυρίως ο εφιάλτης του σύγχρονου κόσμου (...και λιγότερο η ελπίδα του).

Δημήτρης Μπάμπας