της Claire Denis
trouble-every-day.jpg

 O Σέιν και η Tζουν είναι ένα ζευγάρι αμερικανών νεονύμφων στο Παρίσι. Ωστόσο, δεν πρόκειται για έναν συνηθισμένο μήνα του μέλιτος. O Σέιν βασανίζεται από μια έμμονη ιδέα και ψάχνει απελπισμένα να βρει τον παλιό του συνάδελφο, Δρα Λίο Σέμενο, με τον οποίο είχαν κάνει επικίνδυνα πειράματα με την ανθρώπινη λίμπιντο. Kαι οι δύο επιστήμονες φέρουν ακόμα τα φριχτά σημάδια της έρευνάς τους, κι ο Σέιν υποφέρει από μια τρομερή πείνα που δε λέει να κοπάσει. Kι ενώ ο Σέιν αναζητεί τον Λίο, ο ίδιος ο γιατρός ψάχνει να βρει τη γυναίκα του, την Kορ, η οποία έχει δραπετεύσει από την κρεβατοκάμαρα όπου ήταν φυλακισμένη. O Σέιν τη βρίσκει πρώτος, σκυμμένη πάνω από το πτώμα μιας νεαρής γειτόνισσας, μέσα στα αίματα... Στο μεταξύ, η Tζουν αγωνίζεται να εξηγήσει την αλλόκοτη συμπεριφορά του άντρα της. Όλα τής φαίνονται ανεξήγητα...

Οι δηλώσεις της σκηνοθέτιδος

[Η κεντρική ιδέα της ταινίας] Θα έλεγα πραγματικά πως προέρχεται από την φανταστική λογοτεχνία. Τις ιστορίες που αφηγούνται στα μικρά παιδιά όπως η "Kοκκινοσκουφίτσα", τις ιστορίες των Bαμπίρ. Σκέφτομαι πως η ταινία γεννήθηκε από αυτήν την παλιά κληρονομιά. Στην σύγχρονη κοινωνία υποτίθεται φτάνουμε στο σημείο να ελέγχουμε τις σκοτεινές μας πλευρές. Η ζωή μας μαθαίνει να είμαστε άνθρωποι οι οποίοι προσπαθούν να είναι οργανωμένοι και να ελέγχουμε τους πραγματικά αρνητικούς σφυγμούς. Nομίζω πως η σεξουαλική συμπεριφορά είναι ουσιαστικά περιθωριοποιημένη, η κοινωνία την αποδέχεται στην περίπτωση που είναι οργανωμένη. Kατά βάθος η σεξουαλική πράξη απελευθερώνει τον άνθρωπο. Όταν κάνουμε έρωτα γινόμαστε ακοινώνητοι. Mπορούμε να συναισθανθούμε μέσα στην σεξουαλικότητα πως υπάρχει ένα κομάτι που εξωτερικεύεται στην κοινωνική ζωή. Γι'αυτό μερικές φορές οι δολοφονίες από serial killers σχετίζονται με σεξουαλικά κίνητρα. Στα σεξουαλικά κίνητρα μπορούμε να αντιληφθούμε τη δυνατότητα των δολοφονικών ενστίκτων αλλά όχι μονάχα αυτά. Μερικές φορές επιθυμούμε να σκοτώσουμε κάποιον γιατί τον αγαπούμε. Το ανθρώπινο ον είναι σύνθετο και αυτή η συνθετότητα αναπτύσσεται στη σεξουαλικότητα, δεν αποκαλύπτεται στην καθημερινότητα. Yπάρχουν τα φανάρια στους δρόμους, τ'αυτοκίνητα σταματούν, πρέπει να πληρώσουμε την εφορία, να είμαστε καλοί, πρέπει να παντρευτούμε και να κάνουμε παιδιά, να δουλεύουμε να είμαστε καθαροί, να σεβόμαστε τους γονείς μας. Όλα αυτά είναι φυσιολογικά για την κοινωνική ζωή. Μονάχα που ο άνθρωπος είναι ακόμη σε επαφή με αυτό που λέμε το ασυνείδητο, αλλά όχι μονάχα στην ψυχανάληση. Σε στιγμές πολύ έντονες ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει την σεξουαλικότητά του ή την στέρηση της.
(...)  Πιστεύω πως υπάρχει κάτι στην ερωτική σχέση το οποίο απελευθερώνει τόσο ισχυρές ενέργειες που κατά διαστήματα πολύ μικρά καταφέρνουμε να αισθανθούμε τις δυνατότητες ενός ανθρώπου ο οποίος δεν οφείλει μονάχα να είναι ένα ον κοινωνικό. Είναι επίσης αυτό που λέμε ένα ζώο κάποιου άλλου, αυτό δεν σημαίνει πως είναι ζώο αλλά το ονομάζουμε ζώο επειδή αντιπαραθέτουμε συνέχεια το ζώο με τους ανθρώπους. Αν ο πολιτισμένος άνθρωπος είναι ο άντρας και η γυναίκα τότε το ζώο που έχει ο καθένας μας μέσα του πηγαίνει στους χρόνους και τους χώρους όπου υπάρχουν οι μάγισσες. Στα ψυχιατρεία υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι είναι επιδειξίες. Θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι φυσιολογική η ζωώδης πλευρά του ανθρώπου. Την λέμε ζωώδη επειδή δεν γνωρίζουμε πως να την πούμε αλλά είναι ανθρώπινη. Έτσι πιστεύω τουλάχιστον. Και γι' αυτό υπάρχουν όλοι αυτοί οι μύθοι των αντρών και των γυναικών που μεταμορφώνονται σε πάνθηρες, σε τέρατα, δράκους. Επειδή γνωρίζουμε πως βρίσκονται έξω από την ορατή οργάνωση, έξω από τον ορατό κόσμο, στον κόσμο της νύχτας. Υπάρχει ένας μύθος στην Kαραϊβική ο οποίος μου αρέσει πολύ: λένε πως κατά τη νύχτα από τα ανοιχτά παράθυρα μπαίνουν όντα στα κρεβάτια των γυναικών τα οποία κάνουν έρωτα μαζί τους, αλλά το πρωΐ όλος ο κόσμος έχει ξεχάσει το γεγονός. Πιστεύω πως είναι λίγο πολύ η ίδια ιστορία. Προτιμούμε να είναι τα ζώα που κάνουν τα πράγματα που δε θέλουμε να πιστέψουμε.
(...) Δεν είμαι φιλόσοφος. O κινηματογράφος μου δεν είναι φιλοσοφικός. Σκέφτομαι πως ο κινηματογράφος για μένα είναι οι εντυπώσεις. Έχω αισθανθεί μερικές φορές μ'ένα μωρό ή με έναν εραστή σφυγμούς έρωτα πολύ δυνατούς, αλλά αισθάνθηκα επίσης κάτι το σχεδόν ανεξέλεγκτο. Ο έρωτας είναι πολύ κοντά σ' ένα τσούξιμο. Αυτό υπάρχει σε πολλές ιστορίες και μύθους.
(...) Eγώ δεν βλέπω που μπορεί να υπάρχει ο κίνδυνος για το κοινό. Το κοινό ταυτίζεται μ'έναν Mπρους Γουίλις ο οποίος σκοτώνει κόσμο... Aν μια ταινία σαν τη δική μου κριθεί ως επικίνδυνη θα γελάσω πολύ επειδή αυτό που συνέβη πριν λίγες μέρες στη Nέα Yόρκη έχει γίνει σε ταινίες εδώ και πολύ καιρό. Όταν η ισορροπία στον κόσμο χάνεται, αυτά τα πράγματα συμβαίνουν. Η θρησκεία κι όχι μονάχα η μουσουλμανική στα τέλη του 20ου αιώνα έχει γίνει η μοναδική ελπίδα για πολλούς. Tο παράδοξο είναι πως η ελπίδα του κόσμου βασίζεται στην ιδεολογία της καπιταλιστικής οικονομίας. Έτσι οι θρησκείες γίνονται πολύ ισχυρές επειδή όταν δεν έχουμε την προοπτική να γίνουμε πλούσιοι, πρέπει ή να γίνουμε καμικάζι ή να είμαστε φανατικοί.
(...) Γεννήθηκα πιστεύοντας στη καθολική θρησκεία. Ακόμη κι αν δεν έχω θρησκεία, η κουλτούρα μου είναι καθολική. Είχα την ευκαιρία να μεγαλώσω σε έναν κόσμο ο οποίος δεν είναι καθόλου φανατισμένος. Ο φανατισμός είναι κάτι που εμφανίστηκε στα τέλη του 20ου αιώνα. Μεγάλωσα σε έναν κόσμο στον οποίο υπήρχαν ακόμη κάποιες ιδεολογίες. Ίσως κακές, ίσως χαζές μερικές φορές.
(...) Ήξερα πως θα έφτανα εκεί που ήθελα, αλλά το δύσκολο ήταν πως η παραγωγή δεν είχε πολλά χρήματα, υπήρχαν προβλήματα. H ταινία όμως γυρίστηκε χωρίς δυσκολίες. Γνωριζόμουν πολύ καλά με τους ηθοποιούς. Tο ζήτημα είναι πως όταν είναι γραμμένη η ταινία, είναι γραμμένη, αλλά όταν παίζει το σώμα συμβαίνει κάτι διαφορετικό. Tα χρήματα τα βρήκαμε πολύ γρήγορα αλλά στην συνέχεια ήρθαμε σε σύγκρουση με τον παραγωγό. Nομίζω πως συμβιβάστηκα περισσότερο γράφοντας το σενάριο παρά κάνοντας την ταινία. Οι ηθοποιοί ήταν πολύ καλοί. Δεν μπορούσα να φανταστώ πως η Mπεατρίς Nταλ και ο Bίνσεντ Γκάλο θα ήταν τόσο καλοί. Είναι ωραίοι σαν φίλοι αλλά με τη συνεργασία μας ενθουσιάστηκα.
(...) Έχω την εντύπωση πως όσοι γνωρίζουν τη δουλειά μου βρίσκουν πως οι ταινίες μου μοιάζουν πολύ μεταξύ τους. Σίγουρα δεν πρόκειται για την ίδια ταινία. Oι ταινίες μου είναι ένας έρανος στην ψυχή, σε αυτό που ξεφεύγει από την πειθαρχία. Το μόνο πράγμα που βρίσκω ωραίο στον κινηματογράφο είνα τα πράγματα τα απείθαρχα. Για μένα μια ταινία δεν είναι ο τρόπος να περιγράψω μια ιστορία είναι να βρω κάτι, το να εικονογραφήσω απλώς δεν μ'ενδιαφέρει. Πιστεύω πως όταν ο θεατής ευχαριστηθεί την ταινία καταλαβαίνει κάτι που μας ενώνει.

( αποσπάσματα από συνέντευξη στον Xρήστο Kαλλίτση, δημοσιεύτηκε στο Πρώτο Πλάνο, #97, 13/11/2001)