(Το δάσος με τις σημύδες)
του Andrzej Wajda
(κριτικές και απόψεις)
brzezina.jpg

"«Το δάσος με τις σημύδες» είναι η βία, η λεπτότητα, το πάθος, η παραίτηση, η αμφιβολία και η δίψα για τη ζωή, ακόμα και σε έναν ανεπαρκώς εξοπλισμένο κόσμο, συνυφασμένα από κοινού για να αψηφήσουν την βεβαιότητα του θανάτου...
(...) «Το δάσος με τις σημύδες» είναι ωραίο όχι μόνο με την ομορφιά του τοπίου, αλλά επίσης και κυρίως για την ανήκουστη δύναμη των ανθρώπινων χειρονομιών κι αισθημάτων. Μια ηλιαχτίδα είναι εξίσου σημαντική εδώ με την τελευταία πνοή. Αυτή η ταινία, που πάλλεται από χειρονομίες αποχωρισμού, πάλλεται επίσης από αγάπη".
(Albert Cenovi, “France Nouvelle”, Παρίσι, 13-2-1978)

«Οι τύχες των ηρώων του  Βάιντα είναι πάντα συνδεδεμένη με μια πιο γενική μοίρα του έθνους, την κοινότητα, την ομάδα, και καθορίζεται από τη γενική αυτή τη μοίρα, που συνήθως καταλήγει σε τραγωδία. Η τραγωδία των πρωταγωνιστών του είναι συνήθως με βάση την ασυμφωνία μεταξύ τους και  των επιμέρους ονείρων και φιλοδοξιών τους μέσα από την συλλογική, εθνική εμπειρία. 
Εδώ ο Βάιντα παρακολουθεί την ανθρώπινη ζωή στην πιο αγνή μορφή της. Όσο τραγική κι αν είναι, η τραγωδία της είναι λιγότερο δραματική, επειδή υπάγεται στους φυσικούς νόμους της ζωής και του θανάτου, στους οποίους δεν μπορεί κανείς να αντιταχθεί. Και οι τα δώρα της ομορφιάς και της χαράς που φέρνει το ποτάμι της ζωής κάνουν αυτούς τους νόμους πιο εύκολα αποδεκτούς».      
(Jasek Fuksiewitsz, “Film”, Βαρσοβία, 22-11-1970)

“To μόνο όπλο για την καταπολέμηση του φόβου του θανάτου είναι η αγάπη. Και ο μόνος τρόπος να αποδράσεις από τη λήθη είναι με το να εντείνοντας  την ενστικτώδη αναζήτηση για αισθησιακή  ευχαρίστηση. Η φιληδονία αντανακλά τη φλόγα της ζωής. Χρησιμοποιώντας φροϋδική ορολογία, γινόμαστε μάρτυρες της μάχης μεταξύ Έρωτα και Θανάτου. Ο Βάιντα απεικονίζει τη σύγκρουση με απίστευτη οπτική διαύγεια, δείχνοντάς μας την ειδυλλιακή φύση, όπου ηχούν κελαηδίσματα  πουλιών, αλλά και τις σκιερές γωνίες και τις σχισμές αποσύνθεσης , ενός κόσμου  που εκφυλίζεται».
(Jean Luc Douin, “Telerama”, Παρίσι, 8-2-1978)

«Μια μακρά και γόνιμη περιπέτεια με το έργο του μεγάλου συγγραφέα ξεκίνησε με «Το δάσος με τις σημύδες» (1970), μια ταινία έκπληξη ακόμα και για τον ίδιο τον σκηνοθέτη. Πολλά χρόνια αργότερα, ο Βάιντα ανέφερε ότι εργάζεται για την προσαρμογή του διηγήματος του Ιβασκίεβιτς το οποίο λαμβάνει χώρα στο οίκημα μιας απομονωμένης αγροικίας.
Ήταν  αναζωογονητικό, αφού θα μπορούσε να ξεφύγει από πολιτικά θέματα και να εργαστούν για κάτι που συνήθως δεν είχε χρόνο, για την ενατένιση της φύσης.
Παρά τη μοναδικότητά του, «Το δάσος με τις σημύδες» παραμένει μια πραγματική ταινία «Βάιντα»- οπτικά υποβλητική, γεμάτη με συμβολισμούς, κατατασόμενη στην κατηγορία του μύθου.
«Το δάσος με τις σημύδες» βασίζεται σε μια σειρά από αντιθέσεις και αντινομίες  θανάτου. Παρουσιάζοντας την αργή διαδικασία του θανάτου, ο Βάιντα δεν δημιουργεί μια απαισιόδοξη ταινία, γεμάτη μόνο με τον πόνο και τη θλίψη. Ο θάνατος του Stanisław είναι εγγεγραμμένος στον κύκλο των  μύθων της ανανέωσης, με την πηγή της στη ίδια την φύση. «Το δάσος με τις σημύδες» ξεκινά με ένα πανόραμα ενός ζοφερού , χιονισμένου τοπίου, αλλά όταν η πλοκή εκτυλίσσεται, ο χειμώνας αντικαθίσταται από το όμορφο τοπίο της ανθισμένης  άνοιξης.
(Robert Birkholc, Culture.pl, Νοέμβριος 2015) 

(πηγή σημειώσεις για την παραγωγή)