(Η μεγάλη αναμονή)
του Piero Messina
b_505X0_505X0_16777215_00_images_1617_l-attesa.jpg

Η φιγούρα μιας μάνας μπροστά στο φέρετρο του γιού της. Η ανείπωτη θλίψη. Το πένθος: Η Πιετά (Pietà). Η βασισμένη στο θεατρικό έργο του Luigi Pirandello, ταινία του πρωτοεμφανιζόμενου Piero Messina περιγράφει τις μακρές διαδρομές (…και τις παρακάμψεις) ενός βαρύτατου πένθους.
Σικελία. Καλοκαίρι. Η Anna (στο ρόλο η Juliette Binoche) πενθεί το πρόσφατο χαμό του Giuseppe, του γιού της. Η απροσδόκητη άφιξη της Jeanne (στο ρόλο η Lou de Laâge), μιας φίλης του γιού της, την ωθεί σε μια παράδοξη θέση: αρνείται να την ενημερώσει για το θάνατο και συμπεριφέρεται ως ο εκλιπών να είναι απών. Μια αλήθεια που ποτέ δεν λέγεται. Η συνύπαρξη μητέρας και ερωμένης μοιάζει ανέφελη, έως τη στιγμή που ο πόνος του πένθους έρθει πάλι στην επιφάνεια.
Αποκρύπτοντας με κάθε τρόπο και μέσο τις θεατρικές καταγωγές της, ο σκηνοθέτης εστιάζει σ’ αυτές τις δύο γυναίκες, αντιπαραθέτοντας συνεχώς τις φιγούρες και τα πρόσωπα. Από τη μια πλευρά υπάρχει , η νεαρή γυναίκα με το αψεγάδιαστο πρόσωπο και τη νεανική στάση του σώματος, με τις ανησυχίες και τις αγωνίες του έρωτα να τη σκιάζουν. Και από την άλλη υπάρχει η μεγαλύτερης ηλικίας μάνα, με το πρόσωπο να σκιάζεται από το πέρασμα του χρόνου, αλλά και το πόνο του πένθους: Οι ρυτίδες που διατρέχουν το πρόσωπο είναι τα αληθινά σημάδια του χρόνου και του πένθους. Η οικειότητα που αναπτύσσεται μεταξύ των δύο γυναικών, μοιάζει να λειαίνει τις ρυτίδες, αποτελεί ένα φωτεινό διάλλειμα στο σκότος του πένθους.
Τα δύο αυτά πρόσωπα κινηματογραφούνται μέσα στους αχανείς μισοσκότεινους χώρους της αγροτικής βίλας, αλλά κυρίως υπό το φως ενός ανελέητου και σκληρού ηλίου: βρισκόμαστε στη Σικελία. Και είναι αυτή η αντίθεση που ενδυναμώνει και υπογραμμίζει την αντίθεση ανάμεσα στις δύο γυναίκες: το ημίφως του πένθους και ο ήλιος της αληθινής ζωής.
Συνεχίζοντας ό,τι ξεκίνησε στην ταινία Trois couleurs: Bleu, η Juliette Binoche, στο πρόσωπο της εναλλάσσει μ’ ένα τρόπο ποτέ κραυγαλέο, αλλά πάντα απόμακρο και ευαίσθητο, το πένθος και τις χαρές της οικειότητας με την νεαρή γυναίκα. Και είναι ακριβώς αυτό που δίνει αληθινή υπόσταση στην ταινία –και αποτελεί το ουσιαστικό της raison d'être: Είναι το πρόσωπο της Juliette Binoche, που δίνει υπόσταση στο βαρύ πένθος και τον αβάστακτο πόνο (και την προσωρινή απάλυνσή του) μιας μητρικής φιγούρας ...

Δημήτρης Μπάμπας


Σχετικά με την ταινία

Στις αχανείς χώρους της μιας βίλας, σημαδεμένης από το πέρασμα του χρόνου, η Anna, μετά από μια απρόσμενη απώλεια, περνάει τις μέρες της μέσα στη μοναξιά. Η αγροτική ύπαιθρος της Σικελίας περιβάλλει το σπίτι, απομονώνοντάς το, ενώ η ομίχλη, η οποία ανεβαίνει αργά μέχρι τις πλαγιές της Αίτνας, εμποδίζει την θέα μακριά. Μόνο τα βήματα του Pietro, του οικονόμου, διαταράσσουν τη σιωπή. Ξαφνικά, στη βίλα έρχεται η Jeanne, μια νεαρή γυναίκα που λέει ότι είναι η φίλη του γιου της Anna, του Giuseppe. Έχει προσκληθεί να περάσει τις διακοπές. Η Anna αγνοεί την ύπαρξη της Jeanne. Και ο Giuseppe δεν βρίσκεται εδώ. Όμως όλα τα πράγματα του είναι στο δωμάτιό του. Σύντομα θα γυρίσει, λέει η Άννα, καθώς δεν μπορεί αποκαλύψει την ανείπωτη αλήθεια. Καθώς οι μέρες περνούν, οι δύο γυναίκες σιγά-σιγά γνωρίζονται και περιμένουν για την Ημέρα του Πάσχα, όταν ο Giuseppe θα έρθει τελικά στο σπίτι και θα γίνει μια μεγάλη παραδοσιακή πομπή στο χωριό.
Με τους Juliette Binoche, Lou de Laâge, Giorgio Colangeli, Domenico Diele, Antonio Folletto, Giovanni Anzaldo .
O Piero Messina σκηνοθέτης της ταινίας δηλώνει: «Όλα ξεκίνησαν με μια παιδική ανάμνηση. Είναι νυκτερινές ώρες και οι δρόμοι στο χωριό μου είναι γεμάτοι. Ακούγονται κραυγές, κλάμα, εντάσεις κορυφώνονται. Σ’ ένα ορισμένο σημείο το ομοίωμα στην πομπή δεν είναι πλέον ένα ξυλόγλυπτο άγαλμα και γίνεται κάτι πραγματικό για όλους τους παρευρισκομένους. Είναι ως αυτή η εμπειρίας να έχει τη δύναμη να δημιουργήσει μια διαφορετική και προφανώς αδύνατη να υπάρξει αλήθεια. Αυτό είναι ό, τι συμβαίνει στην Anna και την Jeanne, τις πρωταγωνίστριες της ταινίας μου, που επιχειρούν να διαφυλάξουν μια πραγματικότητα της οποίας η αλήθεια υπάρχει μόνο επειδή τη συμμερίζονται οι δύο τους.».

(πηγή κατάλογος Φεστιβάλ Βενετίας, σημειώσεις για την παραγωγή)