(Τα τραγούδια της αγάπης)
του Christophe Honoré
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)
(...) Γνωρίζω τον Αλέξ [ Alex Beaupain] εδώ και 20 χρόνια: έχει γράψει τη μουσική για όλες μου τις ταινίες και εγώ με τη σειρά μου έχω γράψει κάποιους στίχους για τα τραγούδια του. Αμέσως μετά την ταινία ‘Επιστροφή στο Παρίσι’, του ζήτησα να χρησιμοποιήσω κάποια από τα τραγούδια του, τόσο από τον τελευταίο του δίσκο όσο και από παλιότερους, και να τα εντάξω σε ένα σενάριο που διηγείται μια αρκετά λυπητερή ιστορία. Αφού επεξεργάστηκα το σενάριο, του ζήτησα να προσθέσει και κάποια νέα τραγούδια.
(...) Στην ‘Επιστροφή στο Παρίσι’ υπήρχε και πάλι μια έντονη αγάπη ανάμεσα στους πρωταγωνιστές, αλλά ήταν μια αγάπη αδερφική, δεν αισθανόμουν ακόμη αρκετά άνετα για να εντάξω τα ερωτικά συναισθήματα στην καρδιά της ιστορίας. Κι από το γεγονός αυτό ξεκίνησε η ιδέα να κάνω μια ταινία όπου οι πρωταγωνιστές θα τραγουδούν όταν είναι ερωτευμένοι, γιατί τους είναι αδύνατον να εκφραστούν με άλλο τρόπο. Πάντα μου άρεσε το τραγούδι, αυτός ο μοναδικός τρόπος να βρίσκεσαι μέσα σε ένα έντονο αλλά και ταυτόχρονα φευγαλέο συναίσθημα, με μια σταθερή αίσθηση ελαφρότητας.
(...) Ήθελα [να γυρίσω μια μουσική κωμωδία, αλλά ]η επιλογή του είδους να είναι δικαιολογημένη, ώστε να μην αποτελεί παρωδία. Και στη συγκεκριμένη ταινία το είδος δικαιολογείται γιατί οι πρωταγωνιστές δε μπορούν να εκφράσουν διαφορετικά τα συναισθήματά τους παρά μόνο μέσα από το τραγούδι. Μ’ αρέσει το πνεύμα της μουσικής κωμωδίας, το βρίσκω ιδιαίτερα συγγενικό με την ποπ: ποτέ δεν παραπονιέται, ποτέ δε «βαραίνει», ενώ ανακαλύπτει το λυρισμό μέσα σε μια καθημερινή τραγωδία.
(...) ‘Τα Τραγούδια της Αγάπης’ διηγούνται μια ιστορία τόσο προσωπική που τη γνώριζα πολύ καλά. Το θέμα ήταν να βρεθεί ο τρόπος ώστε η ιστορία να λειτουργεί μέσα από μια μουσική δομή που διέπει ολόκληρη την ταινία. Έτσι οι διάφορες τοποθεσίες, όπως για παράδειγμα το σπίτι των γονιών, επανέρχονται όπως ένα ρεφρέν, και αντίστοιχα οι δευτερεύοντες χαρακτήρες εμφανίζονται και μετά φεύγουν όπως τα όργανα σε μια μουσική σύνθεση.
(...) Σε επίπεδο υλοποίησης, όταν κάποιος αρχίζει να τραγουδάει, είναι δύσκολο να βρεθεί το σωστό σημείο για το πέρασμα από το λόγο στο τραγούδι και πάλι πίσω στο λόγο, ώστε η μετάβαση να φαίνεται φυσιολογική. Ιδιαίτερα αφού αυτό που συμβαίνει είναι από μόνο του «μη φυσιολογικό». Κατά συνέπεια και η σκηνοθεσία μπορεί να ξεφύγει από τις επιταγές του ρεαλισμού, αρκεί να μην πέσει στην παγίδα του βίντεο κλιπ. Ο φόβος ότι μπορεί η ταινία μου να μεταμορφωνόταν σε 13 βίντεο κλιπ μου έφερνε κρύο ιδρώτα…
(...) [«Η αναχώρηση», «η απουσία», «η επιστροφή»] Μόνο στο μοντάζ κατάλαβα ότι υπήρχαν τρεις ενότητες στην ταινία: αυτή είναι και η κλασική δομή της κωμωδίας και του δράματος.
(...) Η αίσθησή μου είναι ότι [οι χαρακτήρες] απλά έχουν διαφορετικούς χρόνους αντίδρασης: ο Ισμαήλ προχωρά στα τυφλά αλλά δε λέει να σταματήσει, ο Ερβάν επιταχύνει την πορεία του ενώ η Ζαν είναι καταδικασμένη στην ακινησία. Συχνά στις ταινίες μου η τραγωδία γεννιέται στην αναμονή της καταστροφής, ενώ στο συγκεκριμένο έργο εκφράζεται ως συνέπειά της. Τελικά αυτή η ταινία κινείται περισσότερο στο παρόν, όπου η καταστροφή ανοίγει νέους δρόμους.
(...) Τα μιούζικαλ σου δημιουργούν την αίσθηση του κιτς, με τα τραγούδια να σε απομακρύνουν από την πραγματικότητα. Εγώ όμως σε αυτό το έργο ήθελα να κινηματογραφήσω την πραγματικότητα, και μάλιστα όπως τη ζω, στο 10ο Διαμέρισμα του Παρισιού. Δεν ήθελα να δείξω ένα Παρίσι-μουσείο, όπως έκανα στην ταινία ‘Επιστροφή στο Παρίσι’. Αποφάσισα να κινηθώ αποκλειστικά μέσα στο 10ο Διαμέρισμα, να σεβαστώ τη γεωγραφία του χώρου και να αποτυπώσω όσο γίνεται τη ζωή εκεί, χωρίς να κλείνω δρόμους για να κινηματογραφήσω.
(...) Ανήκω σε μια γενιά όπου η έκφραση «πεθαίνω από έρωτα» είχε ταυτιστεί με το AIDS και θέλησα να ξαναφέρω στο προσκήνιο αυτόν τον κίνδυνο, χωρίς όμως να περνάει μέσα από το σεξ. Το AIDS είναι ακόμα εδώ, αλλά ο κίνδυνος του θανάτου μπορεί να κρύβεται επίσης στην πιθανότητα να μην αισθάνεσαι ότι σε αγαπούν ή να μην ξέρεις να αγαπάς.
(πηγή σημειώσεις για την παραγωγή)
