(The Miner)
της Hanna Slak
Σύγχρονη Σλοβενία, εποχή οικονομικής κρίσης. Ένας ανθρακωρύχος, Βόσνιος στην καταγωγή, καλείται να ανοίξει ένα παλιό σφραγισμένο ορυχείο. Η αποστολή είναι τυπική. Το αφεντικό του επιθυμεί την επίσημη αναφορά ότι το λατομείο είναι άδειο για να προχωρήσει σε περαιτέρω ενέργειες. Αλλά στο φρεάτιο ο ανθρακωρύχος βρίσκει θαμμένα υπολείμματα θυμάτων του Β παγκοσμίου πολέμου. Αψηφώντας τις έντονες συστάσεις του εργοδότη του να σταματήσει αλλά και τις εκατέρωθεν απειλές, ο ήρωας συνεχίζει την έρευνα μόνος του, έως ότου πείθεται ότι πρόκειται για μαζική σφαγή άμαχου πληθυσμού στο τέλος του πολέμου, ως πράξη αντιποίνων. Κουβαλώντας και ο ίδιος το τραύμα της απώλειας της αγαπημένης του αδελφής από τη γενοκτονία στη Σρεμπρένιτσα, προβαίνει γρήγορα σε μια γενναία απόφαση επωμιζόμενος άμεσα τις συνέπειες.
Βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα και στο αυτοβιογραφικό έργο «Nobody» του Mehmedalija Alić, η ταινία Rudar/The Miner της Hanna Slak ρίχνει φως με έναν ιδιαίτερα συναρπαστικό τρόπο σε κάποιες από τις σκοτεινότερες σελίδες της σλοβενικής ιστορίας.
Εστιάζοντας εξαρχής στον κεντρικό ήρωα, έναν ευσυνείδητο αλλά χαμηλών τόνων πατέρα και σύζυγο, προβάλλει σταθερά, μέσα από μικρές αλλά σημαντικές λεπτομέρειες ,το ήθος του άντρα. (Στο ρόλο ο εξαιρετικός Κροάτης ηθοποιός Leon Lučev). Έχοντας ως σημείο αναφοράς μία και μοναδική αναδρομική σκηνή από το παρελθόν, που φωτίζεται στο τέλος, η δράση εξελίσσεται στο παρόν ακολουθώντας μια απλή γραμμική αφήγηση. Γρήγορα ωστόσο η Slak καταφέρνει να δημιουργήσει την ατμόσφαιρα μιας σκοτεινής ιστορίας μυστηρίου, εκμεταλλευόμενη στο έπακρο το χώρο και την ένταση της αγωνιώδους αναζήτησης του πρωταγωνιστή της. Η κατάδυση στον υπόγειο στοιχειωμένο κόσμο του λατομείου (αλλά και της ιστορίας), μέχρι και την αποτρόπαια ανακάλυψη, συνιστά σκηνοθετικά και το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της ταινίας. Με την αποκάλυψη της αλήθειας και τη μετατόπιση του κέντρου βάρους στο θέμα της ταφής η ταινία μπορεί να κερδίζει συγκινησιακά, η ίδια η αφήγησή της όμως αποδυναμώνεται.
H Slak στην τρίτη μεγάλου μήκους ταινία της επιθυμεί να συνδέσει δύο από τα αγριότερα εγκλήματα πολέμου που έλαβαν χώρα στην επικράτεια της πρώην Γιουγκοσλαβίας, εμπλέκοντας και πιο προσωπικά θέματα, όπως αυτά της εσωτερικής προσφυγιάς και των διακρίσεων. Η θεματική εμμονή με το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν είναι συνήθης στον ευρύτερο καλλιτεχνικό χώρο της πατρίδας της και ειδικότερα στον κινηματογραφικό. Η ίδια ωστόσο δηλώνει ότι αυτό που την ενδιέφερε περισσότερο ήταν να κάνει μια ταινία για τους μηχανισμούς συγκάλυψης της αλήθειας και όχι για τα ίδια τα γεγονότα. Ίσως για αυτό επιλέγει έναν ήρωα σχεδόν αρχετυπικό και μια ιστορία που βρίθει συμβολισμών. Και παρόλο που η καθαρτική σκηνή του τέλους μαλακώνει την ταινία, αυτό που μένει είναι η αίσθηση ότι τα «τέρατα» είναι διαρκώς γύρω μας. Και ότι ο πόλεμος συνεχίζεται.
της Καλλιόπης Πουτούρογλου [Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.]
