(μικρού μήκους ταινίες από τα Βαλκάνια)
Opinci (Sandals), Anton & Damian Groves
Ένας πατέρας ασφαλιστής που ζει μια ζωή χωρίς συγκινήσεις. Μεγαλώνει μόνος τη μικρή του κόρη. Της αφηγείται ένα παραμύθι, για τέσσερεις φίλους που ξεκινούν ένα μεγάλο ταξίδι για να γυρίσουν όλο τον κόσμο: Περσία, Αίγυπτος, Ινδία, Βραζιλία, Σιβηρία. «100 χιλιάδες χιλιόμετρα με τα πόδια… »
Βασισμένη σε μια πραγματική ιστορία αυτή η ρουμάνικη ταινία κινουμένων σχεδίων έχει στο κέντρο της εκ πρώτης όψεως τις περιπέτειες του ταξιδιού. Φολκλορική μουσική, εξωτισμός και η πολυχρωμία δημιουργούν ένα συναρπαστικό οπτικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, ό,τι έχει σημασία είναι το πλαίσιο της αφήγησης: η σχέση ενός πατέρα μόνου με τη μικρή του κόρη. Η ευαισθησία με την οποία υπογραμμίζεται αυτή η σχέση σημαδεύει τις εικόνες της ταινίας. Είναι όμως η ανατροπή της εικόνας του πατέρα, μέσα από την αφήγησή του , αυτή που εν τέλει εντυπώνεται στη μνήμη της κόρης (και του θεατή).
The Van, Erenik Beqiri
Ένα μικρό φορτηγάκι εν κινήσει είναι ο τόπος που διεξάγονται αγώνες πυγμαχίας μέχρι τελικής πτώσης. Σ’ αυτούς συμμετέχει ο κεντρικός ήρωας της ταινίας. Είναι νεαρός και ό,τι θέλει είναι να φύγει από τη χώρα του, την Αλβανία, για το εξωτερικό. Προσπαθεί να πείσει και τον πατέρα του να τον ακολουθήσει στην επιλογή του αυτή. Όμως αυτός έχει άλλη γνώμη...
Ό,τι περιπλέκει την αφήγηση είναι το σκοτεινό φόντο στο οποίο διαδραματίζονται αυτοί οι αγώνες πυγμαχίας: είναι ο κόσμος των παράνομων στοιχημάτων και των τοκογλύφων. Αιχμάλωτοι στα δίκτυα τους είναι πατέρας και γιος, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Ωστόσο αυτή η εμπλοκή τους είναι που θα δημιουργήσει την κορύφωση σ’ αυτό το μικράς διαρκείας δράμα. Πατέρας και γιος θα βρεθούν έγκλειστοι στο μικρό φορτηγάκι, για ένα αγώνα από τον οποίο δεν απουσιάζουν οι υπαρξιακοί τονισμοί: είναι η θυσία που στο τέλος έρχεται στο προσκήνιο...
Minion, Anghel Damian
Ένα τοπίο ορεινό. Ένας πατέρας με το γιό του. Ο μικρός εγκαταλείπεται από τον πατέρα στην εξουσία ενός βοσκού, παραγιός στη δούλεψή του. Φροντίζει το κοπάδι. Ωστόσο, η απώλεια ενός προβάτου βάζει τον μικρό ήρωα σε περιπέτειες…
Ο σκηνοθέτης με κάμερα στο χέρι παρακολουθεί αυτό το μικρό παιδί, καθώς χάνει τον πατέρα του για να βρεθεί ξαφνικά υπό την εξουσία ενός ξένου. Εδώ υπάρχουν ελάχιστες στιγμές παιδικής ανεμελιάς, μόνο σκληρή δουλειά. Είναι οι αγωνίες και οι αγώνες του μικρού παιδιού που κυριαρχούν σ’ αυτό το συγκινητικό και ευαίσθητο πορτραίτο μιας δύσκολης παιδικής ηλικίας.
The Flood, Kristijan Krajncan
Ένας πατέρας και ο νεαρός γιος του. Μια εκδρομή στα βουνά που γίνεται η ευκαιρία για την επανάσύνδεσή τους. Και η καταρρακτώδη βροχή που διαταράσσει την ασταθή ισορροπία της σχέσης τους…
Εστιάζοντας στα δύο πρόσωπα και στη μεταξύ τους σχέση, ο σκηνοθέτης κάνει τις επιλογές του: είναι ο γιός που συνιστά το δραματικό πρόσωπο. Ό,τι παρακολουθούμε είναι την σταδιακή υπονόμευση κάθε ρεαλιστικού στοιχείου από τον μαγικό ρεαλισμό. Δεν είναι μόνο η συμβολική σημασία της βροχής και της πλημμύρας, αλλά και ο ίδιος χαρακτήρας του πατέρα που μοιάζει «ωσεί παρόν και οιονεί απών». Είναι γι’ αυτό που η απώλεια του στην κορύφωση της δραματικής πλοκής αποκτά ξαφνικά για τον νεαρό ήρωας μια βαρύτητα υπαρξιακής τάξης.
Δημήτρης Μπάμπας
(οι ταινίες παρουσιάστηκαν στα πλαίσια του προγράμματος Ματιές στα Βαλκάνια στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2019)
